Home » Cổ truyền, Văn hóa » Cuộc chiến mang lại 10 năm độc lập giữa đêm dài bắc thuộc

Theo dòng lịch sử của đất nước, vào thời điểm mà dân tộc chìm vào đêm dài bắc thuộc, một cuộc khởi nghĩa đã nổ ra mang đến 10 năm độc lập ngắn ngủi. Nhưng trên hết cuộc khởi nghĩa này đã mang lại niềm tin cho thế hệ sau này giành lại được Giang Sơn, mang lại nền thái bình cho dân tộc.

Giấc mơ báo trước sự ra đời một trang tuấn tuấn kiệt

Theo “Việt sử tiêu án” thì Mai Thúc Loan là người làng Hương Lãm, huyện Nam Đường, nay là thị trấn Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Theo giai thoại dân gian thì cha ông là Mai Sinh, mẹ là Vương Thị, đều là người hiền đức, suốt đời chăm lo làm ăn, làm nhiều việc thiện.

Tương truyền lúc Mai Thúc Loan sắp được sinh ra, bà Mai Thị nằm mộng thấy một thiếu phụ vận quần áo đỏ tự xưng là Xích Y sứ giả đến trao cho bà một viên ngọc lớn. Bà nhìn thì thấy đó là viên ngọc bích 5 này sắc lung linh, hình dạng như quả trứng gà nhưng to hơn một chút.

Bà cảm động đưa tay đón lấy viên ngọc, nhưng chẳng may đỡ hụt, viên ngọc rơi xuống đất vỡ tan, bà liền tỉnh mộng.

Đến khi sinh con, nhìn thấy trên đùi trái đứa bé có vế xanh đen, hình giống như đồng tiền, bá liền đem giấc mộng khi trước kể lại với chồng. Ông Mai Sinh lấy làm lạ, suy nghĩ rồi đoán rằng: Ngọc hình quả trứng gà lại có 5 sắc sáng lung linh, đấy là điềm của loài linh điểu mang 5 đức vận tốt vào, đứa trẻ này sau này có tài năng, chí hơn người. Còn ngọc rơi xuống phát ra tiếng vang thì đứa trẻ này sẽ làm vẻ vang cho nòi giống, tiếng tăm còn lưu mãi sau này.

Ông Mai Sinh mời mọi người đến ăn mừng, đồng thời đặt tên con là Phượng, tự là Thúc Loan – lấy ngay từ các tích trong mộng.

Năm Mai Thúc Loan được 10 tuổi thì mẹ lên rừng đốn củi bị hổ vồ, người bố buồn rầu sinh bệnh, chẳng bao lâu cũng mất.

Được ăn học đầy đủ trong gia đình giàu có

Một người bạn của ông Mai Sinh tên là Đinh Thế vốn là người giàu có lại trọng nghĩa khinh tài, đưa Mai Thúc Loan về nhà nuôi, xem như con đẻ. Khi Mai Thúc Loan lớn dần lên thì dần có nhiều tướng quý cùng tài năng.

Theo dân gian mô tả thì Mai Thúc Loan có đầu hổ, mình rồng, tay vượn bắp thịt nổi cuồn cuộn; dáng đi hùng dũng hiên ngang, tiếng nói sang sảng như sấm.

Lớn lên cùng bố nuôi là người giàu có, Mai Thúc Loan được học võ thuật; côn quyền, giáo mác, cung kiếm đều giỏi cả; không chỉ thế mà còn biết cả cách bày binh bố trận.

Bạn bè của Mai Thúc Loan khi đấy cũng toàn những trang tuấn kiệt lúc bấy giờ, sau này đều cùng ông khởi nghĩa và trở thành những tướng trụ cột của ông như Phòng Hậu, Thôi Thặng, Đàn Vân Du, Mao Hoành, Tùng Thụ, Tiết Anh, Hoắc Đan, Khổng Qua, Cam Hề, Sỹ Lâm, Bộ Tân.

Thấy Mai Thúc Loan đã trưởng thành, bố nuôi liền gả người con gái xinh đẹp nết na của mình là Ngọc Tô cho Mai Thúc Loan. Đồng thời chia cho tài sản, ruộng nương để lập nghiệp. Hai vợ chồng cũng quán xuyến việc làm ăn nên tài sản trong nhà ngày một tăng lên.

Lúc này dân tộc đang bị đô hộ bởi nhà Đường, Mai Thúc Loan muốn dựng cờ khởi nghĩa liền cùng bạn bè chuẩn bị, nhiều người tuấn kiệt trong nước tìm về cùng chuẩn bị gây dựng cơ sở cho cuộc khởi nghĩa.

Dựng cờ nghĩa, đất nước lại được thái bình

Đầu năm 713, sau khi chuẩn bị kỹ càng, Mai Thúc Loan dựng cờ khởi nghĩa, chiêu binh mãi mã, dựng thành đắp lũy, người người quy tụ rất đông, chẳng bao lâu nghĩa quân đã có trên 10 vạn  người.

Mai Thúc Loan chia quân tiến đánh thành Hoan Châu, quan quân nhà Đường chống cự yếu ớt rồi hoảng sợ bỏ chạy.

Vị trí Hoan Châu (Ảnh từ lichsuvietnam.vn)

Vị trí Hoan Châu (Ảnh từ lichsuvietnam.vn)

Binh lính tung hô tôn Mai Thúc Loan làm Đế. Cũng năm 713 Mai Thúc Loan lên ngôi vua, theo “Việt điện u linh” vì ông có mạng thủy tượng trưng bởi màu đen, nên xưng là Hắc Đế, thành lập triều đình mới, lập kinh đô Vạn An (thuộc xã Vân Diên và thị trấn Nam Đàn ngày nay)

Thời điểm này Lâm Ấp và Chân Lạp cũng bị nhà Đường đô hộ và cai trị, Để có thêm sức mạnh, Mai Hắc Đế cử sứ giả  đến hai vùng đất này nhằm liên kết chống lại nhà Đường, người dân này đây đều hưởng ứng. Vua Lâm Ấp là Phạm Hề Dĩnh sai tướng Chu Hương An đem 10 vạn quân, vua Chân Lạp Hồ A Khiêm sai tướng Tham Ninh đưa 10 vạn quân cùng đến Hương Lãm (Nghệ An ngày nay) hội kiến.

Sách An Nam chí lược mô tả rằng: “Sơ niên hiệu Khai Nguyên (713-714), của Huyền Tông, Soái trưởng Giao Châu là Mai Thúc Loan làm phản, hiệu xưng là Hắc Đế, ngoài thì kết giao với quân của Lâm Ấp và Chân Lạp, tập họp được 30 vạn quân sĩ, chiếm cứ nước An nam”.

Uy danh triều đình của Mai Hắc Đế càng lừng lẫy, ông cho quân bắc tiến đánh Quế Sơn, thành Tống Bình (Hà Nội ngày nay). Quân nhà Đường phải chạy về nước. Từ đó đất nước lại có những năm tháng thái bình, các bộ tộc xung quanh cũng đều thần phục Mai Hắc Đế.

Cuộc chiến bảo vệ Giang Sơn

Năm 715 vua Đường dẹp xong nội loạn trong nước liền sai 30 vạn quân chia làm hai đường thủy bộ cùng tiến đánh vào thành Tống Bình. Mai Hắc Đế bố trí quân quanh khu vực sông hồng.

Trận chiến diễn ra rất ác liệt. Tuy nhiên do An Nam chỉ mới giành được độc lập nên quân sĩ chưa được huấn luyện nhiều, chủ yếu là lính mới, không có kinh nghiệm, nay phải chống lại đội quân chính quy của nhà Đướng có quân số đông hơn, vì thế quân An Nam thất bại tại các tuyến phòng thủ, thành Tống Bình cũng không giữ được.

Tuy lực lượng chênh lệch nhưng sự quả cảm của quân sĩ An Nam khiến quân nhà Đường bị thiệt hại nặng nề. Vì thế khi chiếm được thành Tống Bình, quân nhà Đường không thể tấn công tiếp mà phải cũng cố lực lượng đến mấy năm sau mới tiến đánh tiếp xuống phía nam.

Mai Hắc Đế rút quân về Hương Lãm tổ chức thế trận phòng thủ nơi đây, mấy năm sau quân Đường tấn công Hương Lãm, bao vây kinh thành Vạn An, dù thành bị vây chặt, nhưng Mai Hắc Đế vẫn thủ vững chắc trong thành.

Thế nhưng trong thành lương thực cũng cạn dần theo thời gian khiến sức lực quân sĩ cũng cạn dần, phía bên ngoài quân Đường vẫn điên cuồng công thành. Khi thành hết lương thực, quân sĩ giữ thành cũng cạn sức, quân Đường phá vỡ được thành.

Mai Hắc đế cùng các binh sĩ còn lại phải rút chạy vào rừng, sau đó ông bị ốm mà mất, cũng có sử liệu cho rằng ông bị rắn độc cắn.

Đền thờ Mai Hắc Đế. (Ảnh từ thuvienlichsu.com)

Đền thờ Mai Hắc Đế. (Ảnh từ thuvienlichsu.com)

Mia Hắc Đế mất, quân sĩ tôn con trai ông là Mai Thúc Huy lên làm Hoàng Đế và tiếp tục cuộc chiến với quân Đường. Đến năm 723 quân nhà Đường bắt  và giết được Mai Thúc Huy.

Người em của Mai Thúc Huy là Mai Kỳ Sơn được tôn lên ngôi vua tiếp tục cuộc chiến, nhưng quân An Nam không thể có được thời gian và điều kiện củng cố lực lượng vì bị quân Đường truy tìm và đánh ráo riết.

Đến cuối năm 723 Mai Kỳ Sơn trong một trận chiến bị trúng tên độc mà mất, nhưng cũng có sử liệu ghi chép rằng Mai Kỳ Sơn cùng chị mình là Mai Thị Cầu đã gieo mình xuống sông để bảo toàn khí tiết khi bị quân Đường đuổi bắt, cuộc chiến của quân An Nam chống lại quân nhà Đường cũng chấm dứt.

Tưởng nhớ

Từ khi Mai Hắc Đế giành được độc lập cho Giang Sơn và lên ngôi năm 713 cho đến khi kinh đô Vân An bị thất thủ năm 722 là gần 10 năm. Để tưởng nhớ công đức Mai Hắc Đế, sau này người dân đã xây dựng đền thờ ngay ở chỗ mà ngày xưa ông đã xây dựng cung điện.

Các vị Vua triều đại sau này sắc phong cho ông là “Anh Vũ thần dũng Hoàng Đế”, “vĩ tích uy liệt Hoàng Đế”, “minh mẫn thần vũ minh đức Hoàng Đế”.

Tại khu di tích tưởng niệm Mai Hắc Đế ở huyện Nam Đàn còn lưu lại bài thơ chữ Hán như sau:

Hùng cứ châu Hoan đất một vùng,

Vạn An thành lũy khói hương xông,

Bốn phương Mai Đế lừng uy đức,

Trăm trận Lý Đường phục võ công.

Lam Thủy trăng in, tăm ngạc lặn,

Hùng Sơn gió lặng, khói lang không.

Đường đi cống vải từ đây dứt,

Dân nước đời đời hưởng phúc chung.

Trần Hưng

Theo trithucvn.net

Chuyên đề:

Chưa có ý kiến... bạn sẽ là người đầu tiên đưa ra ý kiến!

Ý kiến bạn đọc