Tay trần bốc đá, không bảo hộ lao động, không bảo hiểm, không phụ cấp độc hại…, những phu đá miền Trung đang treo tính mạng của mình lơ lửng trên những núi đá cao ngút, sẵn sàng đổ sập xuống bất cứ lúc nào.

Là huyện đồng bằng, vựa lúa lớn nhất tỉnh Nghệ An, nhưng Yên Thành được biết đến như vùng đất có nhiều mỏ đá chất lượng tốt, dễ khai thác, tiện đường vận chuyển. Từ hàng chục năm nay, bên cạnh nghề làm lúa, chăn vịt, đánh cá, người dân huyện lúa có thêm nghề vác đá thuê cho chủ mỏ.

Hành trình lên mỏ của họ rất đơn giản, đàn ông thì một chiếc mũ cối, chiếc búa tạ, xà beng, sang hơn thì có đôi găng tay, đôi dép rọ bộ đội. Phụ nữ chỉ đơn giản với chiếc nón lá, chiếc khăn trùm đầu và một áo dài che nắng.

Phụ nữ làm phu đá khá nhiều, hầu hết không có bảo hộ lao động. Ảnh: Nguyên Khoa.

Sau tiếng mìn nổ chát chúa, bụi bay mù mịt, những phu đá này vội xông tới vỉa đá vừa bung ra, bốc lên xe tải. Với những tảng đá chưa rụng xuống hết, họ sẽ phải dùng xà beng cạy xuống rồi đập ra để bốc lên ôtô và nhận tiền công từ chủ mỏ đá hoặc chủ xe.

“Đời thợ đá bạc bẽo lắm. Sáng lên mỏ vác đá, hít bụi, trưa về nhà nghe tiếng nổ mìn mà không dám chợp mắt, chiều lại xúc đá, nhưng thu nhập chỉ được 50 đến 70 nghìn đồng mỗi ngày”, ông Nguyễn Tiến Thọ ở xóm Hợp Thành xã Nam Thành, một phu đá đã phải nghỉ việc vì bệnh phổi, cho biết.

Hầu hết người làm việc trong mỏ đều là nông dân tranh thủ lúc nông nhàn hoặc người nghèo, không tìm được việc gì khá hơn. Vụ sập mỏ đá Lèn Cờ vừa qua, trong số 18 người chết, 6 người bị thương chỉ có 2 người được đóng bảo hiểm y tế, còn lại đều không có một loại bảo hiểm gì.

Nhắc đến chuyện bảo hiểm, anh Nguyễn Văn Chỉ, một phu đá, cười xuề xòa: “Chúng tôi chỉ biết nghề đá là nghề phụ nhưng lại là thu nhập chính, mấy đứa con ăn học cũng nhờ mồ hôi của cha rớt trên đá. Còn chuyện tai nạn rủi ro, nếu không may thì đành chịu chứ ai biết chi chuyện hợp đồng lao động hay bảo hiểm mô”.

Một thợ đang đục đá để nhồi thuốc, nổ mìn lấy đá. Ảnh: Nguyên Khoa.

Ông Phạm Xuân Tuyết, Trưởng phòng Lao động Thương binh và Xã hội huyện Yên Thành xác nhận, toàn huyện có hơn 1.000 lao động mùa vụ làm việc ở các mỏ đá, hầu như tất cả không có hợp đồng hay bất cứ loại bảo hiểm nào.

Chính vì làm việc không bảo hộ, bảo hiểm nên những tai nạn kiểu như sứt mẻ chân tay, đá văng trúng người, trúng mắt…, xảy ra như cơm bữa. Tai nạn chết người cũng không ít. Thợ đá Nguyễn Đồng vẫn chưa thể quên cái chết thương tâm của hai thợ đặt mìn: “Cách đây mấy năm, tại Lèn Voi, 2 thợ đá cột dây ngang lưng, leo lên mỏm đá để vừa khoan vừa nhồi thuốc nổ, chưa kịp tra kíp thì bị chập điện, khối thuốc phát nổ ngay trên lưng, 2 thợ đá bị xé tan xác”.

Sợ là vậy, nhưng vì miếng cơm manh áo, hằng ngày với sợi dây thừng cột ngang bụng, anh Đồng vẫn ngoắc mình trên các vách lèn dựng đứng bằng một sợi dây thừng thả xuống từ đỉnh lèn để đục, khoan và nhồi thuốc nổ. Chỉ cần trượt chân là rơi vào cảnh thịt nát xương tan.

Leo lên đỉnh núi đá lởm chởm để đặt mìn. Ảnh: Nguyên Khoa.

Sau vụ tai nạn ở Lèn Cờ, Thủ tướng đã chỉ đạo về việc kiểm tra toàn bộ hoạt động khai thác khoáng sản, an toàn lao động tại các mỏ đá, tỉnh Nghệ An cũng đã lập các đoàn rà soát tất cả điểm khai thác đá, kiên quyết đình chỉ những mỏ không an toàn. Mặc dù vậy, tại một số điểm mỏ, tình trạng khai thác lén lút, thiếu an toàn vẫn tiếp tục diễn ra.

Một số mỏ đá chưa được cấp phép hoặc đang đình chỉ vì thiếu an toàn đang xuất hiện tình trạng người dân tự ý vào mỏ trộm đá. Một số công ty vẫn phớt lờ quy định khiến cho nguy cơ tai nạn vẫn luôn thường trực.

Nguyên Khoa

Theo vnexpress

Các bài viết liên quan:

Ông Tây bỏng tay vì chơi bóng bay Những cú băng qua đường sắt nguy hiểm Cây cầu nguy hiểm ở Sài Gòn Khánh Hoà: Đá “treo” trên nóc nhà dân