Hiệp hội Năng lượng VN (VEA) ngày 9.8 đã có văn bản gửi Ban Bí thư Trung ương Đảng và Thủ tướng, đề xuất các cơ chế về giá điện nhằm đảm bảo nhu cầu năng lượng trong nước của Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2020 – tầm nhìn đến 2050.

Giá của các mặt hàng thiết yếu như xăng, điện nếu tăng sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều mặt hàng khác. Ảnh: Trần Lâm

Trước những thách thức về nguồn vốn đầu tư cho các dự án năng lượng, VEA cho rằng, nếu không xây dựng một chính sách giá năng lượng (NL) hợp lý thì trong vòng vài năm tới, VN sẽ thiếu hụt NL trầm trọng.

Sức ép “đầu vào”

Theo VEA, hiện các ngành năng lượng của VN đều chịu sức ép rất lớn về giá thành sản xuất. Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản VN (TKV) khai thác than ngày càng xuống sâu, chi phí thăm dò, khảo sát, chi phí nhiên liệu cho sản xuất than và lương công nhân ngày càng cao, tỉ giá ngoại tệ, lãi vay tăng… Giá than bán cho điện – mặc dù đã được điều chỉnh tăng từ 1.3.2010, nhưng chỉ bằng 54-59% giá bán cho các hộ khác trong nước và bằng 35-40% giá than XK cùng chủng loại…

Với giá nhiên liệu khí đốt, Tập đoàn Dầu khí VN (PVN) cũng đứng trước thách thức về điều kiện triển khai khó khăn, tiềm năng trong nước có hạn, việc mở rộng đầu tư ra ngoài nước phải cạnh tranh gay gắt và chi phí cao. Tuy nhiên, với những mỏ khí đang khai thác trong nước như khí Nam Côn Sơn, khí Cửu Long, giá bán khí cho điện cũng đang rất thấp – chỉ 3,55USD/triệu BTU; giá khí mỏ PM3 biến động theo giá dầu ở thời điểm hiện tại khoảng 6,2USD/triệu BTU…

Tương tự, với ngành điện, với giá điện dưới 5UScent/kWh như hiện nay thì trong những năm sắp tới, EVN sẽ không thu xếp được nguồn vốn để đầu tư các công trình điện để đáp ứng đủ nhu cầu điện cho phát triển kinh tế. Một số tập đoàn đầu tư

bán điện cho EVN như Tập đoàn Sông Đà cũng đang gặp khó khăn do lãi vay cao, khi ký hợp đồng mua bán điện với EVN với giá 3,9UScent/kWh, nhưng do tỉ giá tăng cao, chênh lệch thuế tài nguyên nên giá điện đã mất đi khoảng 1,1UScent/kWh, giá điện thực tế chỉ còn 2,2UScent/kWh, không đủ bù đắp chi phí, chưa có lãi.

Giá điện phải theo quy luật thị trường

Tại một hội thảo về giải pháp huy động vốn đầu tư phát triển NL VN do VEA tổ chức, nhiều ý kiến các tập đoàn, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng, các tổ chức tín dụng trong và ngoài nuớc đều cho rằng, việc duy trì giá điện quá thấp (dưới 5UScent/kWh) trong thời gian dài và không theo đúng quy luật thị trường đã không thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài vào ngành điện. Hơn thế nữa, do kinh doanh điện năng với tỉ suất lợi nhuận quá thấp, không đủ cân bằng tài chính cho tái đầu tư, ngoài các DN nhà nước hiện rất ít nhà đầu tư đầu tư vào điện. Vì vậy, giải pháp quan trọng và cấp bách hiện nay, theo VEA là giá điện phải theo quy luật thị trường, đảm bảo cho các nhà đầu tư có lợi nhuận hợp lý để tái đầu tư, đảm bảo an ninh năng lượng. Ông Trần Viết Ngãi – Chủ tịch Hiệp hội

Năng lượng VN – cho biết: Với suất đầu tư lên tới 1.350-1.450USD/kW trong Quy hoạch điện 6 với các dự án sử dụng nguồn than nhập khẩu, thì sẽ không thể lấy nguồn nào để bù lỗ cho nhà đầu tư. Hơn nữa, về nguyên tắc, khi tỉ suất lợi nhuận thấp dẫn đến khả năng trả nợ gốc và lãi không cao, nên việc vay vốn từ quốc tế cho đầu tư phát triển năng lượng là hết sức khó khăn. “Với giá điện như hiện nay, sẽ kéo theo nhiều hệ luỵ cho việc phát triển nguồn năng lượng tái tạo, thậm chí có những ý kiến cho rằng, giá điện đang khống chế sự phát triển nguồn năng lượng sạch giàu tiềm năng của VN” – ông Ngãi nói.

VEA kiến nghị Chính phủ áp dụng giá bán điện trên cơ sở giá thị trường, xoá bỏ giá bán điện theo khung giá bậc thang. Cụ thể, đối với các hộ sử dụng điện có mức sống trung bình trở lên, áp dụng giá bán điện theo thị trường (mức giá 7-8UScent/kWh). Với các hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng…, giá điện sẽ có hỗ trợ của Nhà nước (50kWh đầu tiên) với mức giá hợp lý (thấp hơn giá thị trường). Kể từ năm 2011, Chính phủ có thể xem xét tăng giá điện ở mức 8UScent/kWh (mức giá này vẫn thấp hơn giá điện trong khu vực, với cơ cấu giá nhiên liệu đầu vào ở mức 100USD/tấn than như hiện nay).

Hồng Quân

Theo laodong.com.vn

Các bài viết liên quan:

Việt Nam hy vọng tiếp 1 triệu du khách Trung Quốc trong năm nay Máy ATM bán vàng miếng đầu tiên tại Việt Nam Ai đang mua vàng? Giá vàng “trượt dốc” bởi nỗi lo Trung Quốc nâng lãi suất cơ bản Cần “sách trắng” về rót vốn ngân sách cho DNNN TTCK: Bao giờ tan băng? Việt Nam làm gì để phồn vinh cạnh “cái bóng” Trung Quốc? Chợ đôla Hà Nội ngừng giao dịch