Một cuộc diễn tập quân sự bất thường với quy mô rộng lớn đang diễn ra ở Trung Quốc, dường như việc này được thực hiện có chủ đích về chính trị nhiều hơn về quân sự.

Binh lính diễn tập quân sự tại Bắc Kinh vào ngày 22/7/2014. Cuộc diễn tập quy mô lớn kéo dài từ tháng 7 đến tháng 9 có thể được định hướng vào việc giữ ổn định cho tình hình chính trị trong nước (theo nhận xét của Chen Pokong, hình ảnh ChinaFotoPress từ Getty Images)

“Hỏa lực – 2014” được khai mạc vào ngày 15/7 và Lực lượng Quân đội Giải phóng nhân dân Trung Quốc đã thực hiện diễn tập liên tiếp 10 cuộc tập trận đạn thật ở các khu vực quân sự. Cùng thời gian đó, lực lượng Hải quân và Không quân cũng được huy động để tham gia vào các cuộc tập trận ở vùng vịnh Bắc bộ, vùng biển Bột Hải, biển Hoàng Hải và biển Hoa đông Trung Quốc.

Với sự tham gia của ba lực lượng vũ trang này và quân đội từ sáu khu vực quân sự, cuộc diễn tập lớn chưa từng có này được mệnh danh là “Cuộc diễn tập quân sự quy mô lớn của ba lực lượng vũ trang trên bốn biển”.

Trên giác độ thời gian, cuộc diễn tập này là chưa từng có tiền lệ vì nó được khởi động vào tháng 7 và sẽ kéo dài cho đến cuối tháng 9. Hơn nữa, một phần của chương trình diễn tập là cuộc tập trận trên vùng biển phía đông bắc tỉnh Giang Tô sẽ kéo dài cho đến ngày 20/11.

Chuỗi các cuộc tâp trận này được bắt đầu vào thời điểm không còn căng thẳng tại khu vực Đông Á. So với một vài thời điểm trong thời gian trước đây, vùng biển phía nam Trung quốc và phía đông Trung quốc giờ khá yên tĩnh. Giàn khoan 981 đã được di chuyển khỏi vùng biển Việt Nam. Từ cuối tháng 12 năm ngoái, hoạt động của các tàu Trung Quốc và máy bay quân sự ở ngoài khơi vùng biển Điếu Ngư (gọi là quần đảo Senkaku của Nhật Bản) đã giảm đi đáng kể.

Sau hai sự cố về việc máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã bay “với cự ly gần bất thường” với máy bay của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản vào tháng 5 và tháng 6 năm nay, cuộc xung đột giữa Trung Quốc và Nhật Bản đã không leo thang.

Vào cuối tháng 7, Trung Quốc đã mời ông Yasuo Fukuda, cựu Thủ tướng và là cựu chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản đến thăm bí mật Trung Quốc. Ông Fukuda đã gặp lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình để thảo luận về cách thức cải thiện quan hệ Trung – Nhật, nhằm mục tiêu tổ chức một cuộc họp cấp cao với sự tham dự của những nhà lãnh đạo Trung Quốc và Nhật Bản. (Dự kiến rằng cuộc họp này có thể được tổ chức vào đầu tháng 11 năm nay khi diễn ra cuộc họp thượng đỉnh APEC được tổ chức tại Bắc Kinh).

Các cuộc điều tra

Trong hoàn cảnh hiện nay, cuộc tập trận quy mô lớn này của Trung Quốc dường như không chỉ nhắm vào mục tiêu chống lại một thế lực đối địch nước ngoài, cũng không chỉ đơn thuần nhắm vào tất cả các thế lực đối địch nước ngoài.

Vào ngày 29/7, trong cuộc tập trân quy mô lớn này, chế độ của ông Tập Cận Bình đã bất ngờ công bố công khai cuộc điều tra chống lại Chu Vĩnh Khang, vốn đã bị trì hoãn từ lâu, ông Chu là cựu Bộ trưởng Bộ Công an và là kẻ trung thành cực đoan của cựu chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân. Sau khi nhận được các phản ứng khá an toàn từ xã hội, việc công bố và tố cáo một cách từ từ nhưng không kém phần quyết liệt về vụ án của ông Chu đã được tất cả các cơ quan truyền thông Trung Quốc đăng tin rộng rãi.

Vào ngày 30/7, sau ngày công bố vụ việc Chu Vĩnh Khang, Ủy ban điều tra và kỷ luật trung ương đã gửi một đoàn điều tra cấp cao đến Thượng Hải công tác cho đến hết tháng 9.

Vào ngày 11/8, chủ tịch của tập đoàn Thượng Hải, Bright Food Group, ông Vương Tông Nam đã bị bắt. Tiền thân của tập đoàn này là Nhà máy thực phẩm Thượng Hải Yimin và Giang Trạch Dân trước đây là phó giám đốc nhà máy này.

Vào năm 2006, Nhà máy thực phẩm Thượng Hải Yimin, nhà máy đường Thượng Hải, Tập đoàn rượu bia và thuốc lá, Tập đoàn quốc tế Jinjiang đã sáp nhập, lập nên tập đoàn Thượng Hải Bright Food Group. Ông Vương Tông Nam giữ chức vụ chủ tịch và bí thư Đảng của tập đoàn này. Ông ta đã tuyên bố Giang Trạch Dân là người tạo lập nên thương hiệu Bright Food.

Việc bắt giữ Vương Tông Nam đã tạo nên một tiền lệ thú vị. Thông qua cuộc điều tra doanh nhân Chu Chánh Nghị, người đứng đầu của Đảng tại Thượng Hải là ông Trần Lương Vũ đã bị truy tố vào năm 2006. Thông qua cuộc điều tra doanh nhân Từ Minh, cựu bí thư Đảng tỉnh Trùng Khánh và là thành viên Bộ Chính trị Bạc Hy Lai đã bị tuyên án vào năm 2013. Thông qua vụ việc của hai doanh nhân Liêu Khanh và Ngô Bình, Chu Vĩnh Khang đã bị điều tra.

Giờ đến việc điều tra Vương Tông Nam, liệu ai sẽ là đối tượng bị truy tố tiếp theo? Câu trả lời có vẻ như khá rõ ràng.

Bất ổn trong nước

“Cuộc diễn tập quân sự quy mô lớn của ba lực lượng vũ trang trên bốn biển” có vẻ như là cuộc trận chiến chống lại kẻ thù trong nước. Kẻ thù trong nước ở đây không có nghĩa là những người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi. Mặc dù đúng là gần đây sự căng thẳng giữa người Duy Ngô Nhĩ và chính quyền Trung Quốc đang tăng cao, thì cũng không nhất thiết phải tổ chức một cuộc diễn tập toàn quân lớn như vậy.

Nói theo cách khác, cuộc diễn tập quân sự, trong khi bề mặt là nhắm vào kẻ thù nước ngoài, thực chất là lại nhắm vào các thế lực thù địch trong nước. Việc diễn tập quân sự được tổ chức với quy mô lớn là nhằm chống lại cuộc nổi dậy của lực lượng đối lập trong nước. Với sự hỗ trợ của đoàn điều tra của Ủy ban Điều tra Kỷ luật Trung ương của Đảng cộng sản Trung Quốc và ba lực lượng vũ trang, Tập Cận Bình đang có kế hoạch để làm một điều gì đó bất thường.

Trong thời gian diễn ra cuộc diễn tập quy mô lớn này, một số bình luận nhân dịp kỷ niệm 120 năm ngày chiến tranh Trung – Nhật đã lên đến đỉnh điểm. Trong số đó, có một số đoạn được phóng đại lên, ví dụ như Tạp chí Toàn cầu cho rằng nếu lại xảy ra cuộc chiến tranh Trung – Nhật thì Nhật sẽ đánh bại Trung quốc và có thể sẽ có một cuộc thảm sát tại Bắc Kinh.

Cũng theo tạp chí này, việc tiếp theo là cộng đồng quốc tế sẽ vui vẻ nói rằng cuộc chiến thắng của Nhật là “cuộc chiến thắng của nền dân chủ chống lại chế độ độc tài” và là “một sự tiến bộ của nền văn minh con người”.

Các bài bình luận nóng đánh dấu ngày kỷ niệm 120 năm cuộc chiến Trung – Nhật đã tạo ra một màn sương khói bao phủ công chúng Trung quốc,nhằm đánh lạc hướng một số hành động mà đội quân của Tập Cận Bình thực hiện.

Vào tháng 7, rất nhiều chuyến bay đã bị hủy bỏ mà không hề thông báo trước hoặc chỉ được thông báo trước trong một khoảng thời gian ngắn và chính quyền ban đầu nói rằng việc hủy bỏ này là do diễn tập quân sự. Sau đó thì lại nói rằng do thời tiết. Việc không nhất quán này cho thấy có ai đó đang che dấu điều gì đó.

Các chuyến bay bị hủy bỏ hầu hết là chuyến bay thuộc đường bay giữa Bắc Kinh và Thượng Hải. Bắc Kinh là thủ đô của Trung Quốc, còn Thượng Hải là thành phố lớn nhất Trung Quốc. Việc một số lượng lớn các chuyến bay bị hủy bỏ vào một số dịp đã gây nên những tổn thất nhất định, cả về mặt kinh tế và xã hội.

Lý do hủy vì thời tiết và diễn tập quân sự là chưa hợp lý và người ta không khỏi băn khoăn liệu lý do thật sự đằng sau là gì.

Về vấn đề môi trường chính trị hiện tại ở Trung Quốc, Bắc Kinh và Thượng Hải là hai trung tâm của hai thế lực chính trị đối lập của Trung Quốc. Thế lực ở Bắc Kinh là do Tập Cận Bình đứng đầu, đại diện cho tính chính thống và hợp pháp. Thế lực ở Thượng Hải với tên gọi “băng đảng Thượng Hải” là do Giang Trạch Dân đứng đầu. Băng đảng của Giang đã bị chỉ trích là “Bố già chính trị”, tạo nên sự ám ảnh cho Trung quốc.

Ngay sau khi kế hoạch đảo chính của Bạc Hy Lai và Từ Tài Hậu bị phát hiện vào tháng 2/2012, Chu Vĩnh Khang được báo cáo là đang trong tầm kiểm soát. Tuy nhiên việc thông báo chính thức điều tra Chu Vĩnh Khang được thông báo vào ngày 29/07, điều này đã đặt dấu chấm hết cho những tiên đoán về việc ông ta sẽ bị xử lý như thế nào.

Khá là hợp lý khi suy luận là việc trì hoãn này là do “bố già” gây ra. Hiện giờ, Tập phải thông báo việc bắt giữ Chu Vĩnh Khang để củng cố đội ngũ của ông, trong khi đó “Bố già” lại đang lo ngại cú ngã ngựa của Chu Vĩnh Khang sẽ là khúc dạo đầu cho sự kết thúc của “bố già” nên gắng sức tạo ra lực lượng ngăn chặn lại. Giờ đây là thời điểm cho một cuộc đối đầu trực diện.

Bên cạnh việc hủy bỏ các chuyến bay, vào tháng 7, các biện pháp an ninh được tăng cường áp dụng cho các tuyến đường phụ ở Bắc Kinh trong bối cảnh số lượng các chuyến du lịch tăng lên vào dịp hè. Các biện pháp được áp dụng chặt chẽ đến nỗi cứ 15 phút là các thùng rác phải được dọn sạch.

Người ta nghi ngại rằng liệu việc hủy chuyến bay và các biện pháp an ninh ở các tuyến đường phụ có phải là động thái chặn trước, có nghĩa là để ngăn chặn sự huy động nhanh chóng của những người có ý định phát động cuộc tấn công khủng bố.

Cuộc đảo chính bất thành

Những sự kiện nối tiếp nhau này cho thấy Trung Quốc có thể đang trải qua một số hình thức của cuộc đảo chính liên quan đến Bắc Kinh và Thượng Hải. Có thể đó là một nỗ lực đã bị thất bại trong việc lật đổ Tập hoặc là động thái của ông Tập để rút khỏi lực lượng chính trị của Giang Trạch Dân.

Động thái của ông Tập có thể nhanh hơn những gì mọi người nghĩ, nhưng những động thái này có thể không phải là ý định ban đầu của ông Tập. Hoàn cảnh đã khiến ông phải hành động nhanh hơn hoặc ai đó đã buộc ông làm như vậy. Tập Cận Bình và Vương Kỳ Sơn (Chủ nhiệm Ủy ban điều tra kỷ luật trung ương) nên biết rằng trong một cuộc đấu tranh giành quyền lực, những động thái chặn trước tạo ra lợi thế. Người ta đang chờ xem những màn kịch hay hơn sắp xảy ra tại chính trường Trung Quốc.

Chen Pokong

Theo vietdaikynguyen

Các bài viết liên quan:

Trung Quốc giải quyết vấn nạn kẹt xe bằng xe buýt 3 chiều Trung Quốc thành chủ nợ lớn ở Nam Thái Bình Dương Nhà hàng Trung Quốc bài người Việt Kiểm duyệt TQ đau đầu vì một bức ảnh của ‘đệ nhất phu nhân’ Luật cấm đánh bắt cá của TQ: Hành động của ‘nhà nước cướp biển’ Giám đốc bệnh viện Trung Quốc tham gia hoạt động mổ cắp nội tạng đang bị điều tra Bắc Kinh thu giữ hộ chiếu của các quan chức chính quyền Bắc Kinh « ủng hộ » chính quyền Hồng Kông chống biểu tình